strona główna > zaawansowane > nauka z nut

NAUKA GRY Z NUT - PODSTAWOWE INFORMACJE

---

Rodzaje nut:

1. Cała nuta – nuta o najdłuższej, podstawowej wartości rytmicznej. Cała nuta dzieli się na dwie półnuty, cztery ćwierćnuty, osiem ósemek itp.
2. Półnuta – jest to połowa całej nuty. Posiada ogonek skierowany w górę przy położeniu od drugiej nuty w dół, a dla nut położonych na trzeciej linii lub wyższej ogonek skierowany jest w dół. Tak samo jak cała nuta nie jest wypełniona w środku.
3. Ćwierćnuta – jest to jedna czwarta całej nuty, półnuta jest złożona z dwóch ćwierćnut. Ogonek na takiej samej zasadzie jak półnuta, główka nuty jest pełna.
4. Ósemka – czas trwania wynosi jedną ósmą całej nuty. Ogonek posiada jedną chorągiewkę skierowany na tej samej zasadzie co półnuta i ćwierćnuta, główka nuty jest pełna.
5. Szesnastka – czas trwania wynosi jedną szesnastą całej nuty. Ogonek posiada dwie chorągiewki, skierowany na tej samej zasadzie co półnuta i ćwierćnuta, główka nuty jest pełna.
6. Następne wartości mnożone są razy dwa (np. trzydziestka dwójka) i posiadają o jedną chorągiewkę więcej od poprzedniej (trzy).

Pauzy:

1. Długość całej nuty,
2. Długość półnuty,
3. Długość ćwierćnuty,
4. Długość ósemki,
5. Długość szesnastki.

Przedłużenie czasu trwania dźwięku:

1. Wydłużamy czas trwania o półnutę. Czas trwania długości nuty zwiększa się o połowę wartości nuty przy której stoi kropka. Czyli w tym przypadku będzie to dodatkowo pół nuta.
2. Wydłużamy czas trwania dźwięku o ćwierćnutę. Połowa wartości przy której stoi kropka, czyli ćwierćnuta.
3. Wydłużamy czas trwania dźwięku o ćwierćnutę i ósemkę. Połowa wartości przy której stoi kropka, czyli ćwierćnuta + połowa wartości określonej przez pierwszą kropkę, czyli ósemka.
4. Wydłużamy czas trwania dźwięku o szesnastkę i trzydziestkędwójkę. Połowa wartości przy której stoi kropka, czyli szesnastka + połowa wartości określonej przez pierwszą kropkę, czyli trzydziestkadwójka.
5. Wydłużamy czas trwania dźwięku o półnutę i ćwiartkę.

Znaki przy kluczu:

Oznaczenia dolnej cyfry: 1 – cała nuta, 2 – półnuta, 4 – ćwierćnuta, 8 – ósemka, 16 – szesnastka. Górna cyfra to ilość dolnej cyfry, czyli:

1. Dwie ćwiartki w jednym takcie, (takt jest oddzielany na pięciolini pionowymi kreskami)
2. Trzy ćwiartki w jednym takcie,
3. Cztery ćwiartki w jednym takcie,
4. Cztery ósemki w jednym takcie,
5. Sześć ósemek w jednym takcie.

Tempo:

Tempo podawane jest na początku utworu. Jest to albo włoska nazwa tempa, albo podana jest liczba ósemek na minutę.

Nazwa	Ilość uderzeń na minutę	Szybkość
largo	40 -59	wolne
lento	60 - 65	wolne
adagio	66 - 75	wolne
andante	76 - 105	umiarkowane
moderato	106 - 119	umiarkowane
allegro	120 - 165	szybkie
presto	166 - 200	szybkie

Znaki chromatyczne:

Znaki chromatyczne przykluczowe:

Są umieszczane na początku za kluczem wiolinowym i ustalają tonację utworu.
# - podwyższa wszystkie dźwięki na zaznaczonej lini lub między liniami o półton,
b – obniża dźwięki na lini lub między liniami o półton. Jeżeli nie ma żadnych znaków to utwór jest w tonacji C-dur, a-mol. Pozostałe tonacje na rysunku:

1. Tonacja G-dur, e-mol
2. Tonacja D-dur, h-mol
3. Tonacja A-dur, fis-mol
4. Tonacja E-dur, cis-mol
5. Tonacja H-hur, gis-mol
6. Tonacja Fis-dur, dis-mol
7. Tonacja Cis-dur, dis-mol
8. Tonacja F-dur, d-mol
9. Tonacja B-dur, g-mol
10. Tonacja Es-dur, c-mol
11. Tonacja As-dur, f-mol
12. Tonacja Des-dur, b-mol
13. Tonacja Ges-dur, es-mol
14. Tonacja Ces-dur, as-mol

Znaki chromatyczne przygodne:

Umieszcza się przed nutą i dotyczy wszystkich nut w danym takcie. # - podwyższa dźwięk o półton, b – obniża dźwięk o półton

1. dźwięk a podwyższony o półton, czyli: ais. Następne dzwięki a w takcie mimo że przy nich nie będzie znaku # także będą podwyższone.
2. dźwięk e obniżony o półton, czyli es. Następne dzwięki a w takcie mimo że przy nich nie będzie znaku b także będą obniżone
3. Kasownik - kasuje działanie znaku chromatycznego. np. w przykładzie 2 dzwięk e jest obniżony, a gdyby po nim następny dźwięk e miał przed sobą kasownik to jest on już grany normalnie.

Belki:

1. Sąsiadujące ze sobą ósemki można połączyć pojedynczą belką,
2. Sąsiadujące szesnastki można połączyć podwójną belką, itd.

Nazwy dźwięków:

do

-

re

-

mi

fa

-

sol

-

la

-

si

do

C

Cis/Des

D

Dis/Es

E/Fes

F

Fis/Ges

G

Gis/As

A

Ais/B

H/Ces

His/C

Jeden dźwięk może mieć różne nazwy. Cis i des to te same dźwięki, cis to podwyższenie c, des to obniżenie d. E może mieć nazwę fes po obniżeniu f.

Dźwięki na gryfie:

Rozpis wszystkich dźwięków na gryfie:

Próg: Struna:

O

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

E

H

G

D

A

E