strona główna >
zaawansowane > gamy durowe
GAMY DUROWE:
Nazwa gamy pochodzi od początkowego dźwięku gamy. Charakteryzuje się dokładnie wyznaczonym rozmieszczeniem tonów i półtonów. W gamach durowych półtony przypadają między 3 i 4 oraz 7 i 8 stopniem.
Dla gamy durowej schemat wygląda następująco:
- dźwięk początkowy,
- dwa półtony,
- dwa półtony,
- jeden półton,
- dwa półtony,
- dwa półtony,
- dwa półtony,
- jeden półton,
Wyróżniamy trzy rodzaje gam durowych:
- bez krzyżyków i bemoli, gama C-dur: c d e f g a h c
- z krzyżykami, rozpoczynające się na 5 stopniu poprzedniej gamy, w której podwyższamy dźwięk 4 stopnia o półton (krzyżyk).
Czyli z gamy C-dur c d e f g a h c tworzymy gamę G-dur, najpierw podwyższamy dźwięk 4 stopnia, czyli f do fis, wygląda to wtedy tak: c d e fis g a h c, następnie przerzucamy cztery pierwsze dźwięki bez zmiany kolejności na koniec i wygląda to tak: G-dur: g a h c d e fis g. W gamie G- dur dźwięk 5 stopnia to d, czyli z tej gamy tworzymy gamę D-dur, podwyższamy dźwięk 4 stopnia, czyli c do cis i przerzucamy 4 pierwsze dźwięki z początku na koniec, dźwięki, które podwyższyliśmy wcześniej pozostają podwyższone.
D-dur: d e fis g a h cis d.
Dalej analogicznie powstają gamy:
A-dur: a h cis d e fis gis a
E-dur: e fis gis a h cis dis e
H-dur: h cis dis e fis gis ais h
Fis-dur: fis gis ais h cis dis eis fis
Cis-dur: cis dis eis fis gis ais his cis
- z bemolami rozpoczynające się na 4 stopniu poprzedniej gamy, w której obniżamy dźwięk 7 stopnia tej gamy o półton (bemol).
Z gamy C-dur: c d e f g a h c tworzymy gamę F-dur, ponieważ dźwięk 4 stopnia gamy C-dur to f, dźwięk 7 stopnia obniżamy o półton czyli h do b. Następnie przerzucamy to co jest przed dźwiękiem 4 stopnia na koniec i mamy gamę F-dur: f g a b c d e f.
Analogicznie powstają kolejne gamy:
B-dur: b c d es f g a b,
Es-dur: es f g as b c d es,
As-dur: as b c des es f g es,
Des-dur: des es f ges as b c des,
Ges-dur: ges as b ces des es f ges,
Ces-dur: ces des es fes ges as b ces.